Çini - Ö. Gemici

Çini - Ö. Gemici

UNESCO kayıtlarında Çini Sanatının gelişimi şöyle açıklanır: 'Türkiye'de çini yapımının kendine özgü üretim ve süsleme ile öne çıktığı yerleşimler bulunmaktadır: Kütahya, 14. yüzyıldan bu yana çiniciliğin merkezlerinden biri olmuştur. Bursa'nın 85 km kuzeydoğusundaki İznik, 15. ve 17. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli bir çini merkezi olan bir ilçedir. Son yıllarda burada çini yapımı yeniden canlanmıştır. Bugün sadece birkaç çini atölyesi bulunan Çanakkale'de, 18. yüzyıldan bu yana kendine özgü bir teknik ve süsleme ekolü sürdürülmektedir.'

Tarihçe

Killi topraktan elde edilen hamurun astarlanarak, kurutulup pişirilmesinden sonra elde edilen yüzeylere, kağıt üzerine ajur tekniği ile delinip hazırlanan desenler kömür tozuyla aktarılır. Desenin dış konturları, tahrir denilen işlemle, siyah boya ile fırça kullanılarak çizilir. Renklendirilen desenler, sırlandıktan sonra yüksek ısıda pişirilir. Çini motifleri köklü bir gelenekten gelen geometrik, bitkisel süslemeler ve hayvan figürleri gibi desenlere, beyaz veya lacivert fon üzerine kırmızı, kobalt mavisi, turkuaz gibi renk ve tarihsel kompozisyonlara sahiptir. Geçmişte daha çok mimari unsurlarda rastladığımız çini, günümüzde dekoratif objelerde de karşımıza çıkmaktadır.

Çini; 'Geleneksel Çini Ustalığı' adıyla, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesinde (2016) kayıtlıdır.