Tezhip ve Minyatür Sanatı - S. U. Fidancı

Tezhip ve Minyatür Sanatı - S. U. Fidancı

Tezhip sanatı daha çok dini kitap ve levhaları ya da hat yazılarını bezeme isteğiyle ortaya çıkan ve Türk tarihi boyunca izleri görülen bir sanat dalıdır.

Doğal boyalarla renklendirilen ve aherleme denilen işlemle hazırlanan kağıda aktarılan desenler, çok ince özel fırçalarla ve boyalarla bezenir. Kağıdın doğal malzemelerle hazırlanması, özel bir işlemden geçirilen altının boyamada kullanılması, tahrirleme gibi işlemler bu sanata özgüdür. Erkek tezhip sanatçısı 'müzehhip', kadın sanatçı ise 'müzehhibe' adını alır. Stilize bitki motifleri ve geometrik desenlerin tarihsel kökenden kaynaklanan özel adları ve anlamları vardır.

Tarihçe

Çok eski bir resim sanatı olan minyatürün, Doğu kaynaklı bir sanat olduğu ve Batı'da da yaygınlaştığı bilinmektedir. Öncelikle el yazmalarında ve kitaplarda, ele alınan konuyu betimleme tarzında ortaya çıktığı için bu resimlerin boyutları küçüktür. Bu boyutta resimleri işlemek için özel boya ve boyama teknikleri, fırçalar ve özel olarak hazırlanan kağıt, fildişi vb. yüzeylere ihtiyaç vardır. Kendine özgü desen ve perspektif anlayışına sahip olan minyatür sanatı; birçok tarihsel, mitsel konuları işlediği gibi, bir fotoğraf çekercesine içinde bulunduğu döneme de tanıklık edebilir.

Günümüzde minyatür sanatı konu, desen, renk çeşitliliği ve farklı yorumlarla güncelliğini korumaktadır. Minyatür sanatı uzun zaman, dikkat ve sabır isteyen bir uğraştır. Bir eserin oluşması ortalama bir ay sürmektedir, bu süre minyatürün içeriği boyutu gibi değişkenlere bağlı olarak çok daha uzun zaman alabilir.